Kỹ năng má»m là gì?

Kỹ năng má»m (soft skills) là thuật ngữ dùng để chỉ các kỹ năng quan trá»ng trong cuá»™c sống con ngưá»i như: kỹ năng sống, giao tiếp, lãnh đạo, làm việc theo nhóm, kỹ năng quản lý thá»i gian, thư giãn, vượt qua khá»§ng hoảng, sáng tạo và đổi má»›i...

Ở bài viết này chúng ta sẽ lần lượt tìm hiểu những ná»™i dung vá» kỹ năng má»m như: kỹ năng má»m là gì? kỹ năng sống khác kỹ năng má»m ở những Ä‘iểm nào? Tầm quan trá»ng cá»§a việc há»c kỹ năng má»m? phân biệt kỹ năng má»m và kỹ năng cứng? Và cuối cùng, sau khi hiểu rõ vá» vai trò cÅ©ng như tầm quan trá»ng cá»§a kỹ năng má»m thì chúng ta có thể há»c kỹ năng má»m ở Ä‘âu?

Kỹ năng má»m là gì?

Kỹ năng má»m là má»™t thuật ngữ xã há»™i há»c chỉ những kỹ năng có liên quan đến việc sá»­ dụng ngôn ngữ, khả năng hòa nhập xã há»™i, thái độ và hành vi ứng xá»­ áp dụng vào việc giao tiếp giữa ngưá»i vá»›i ngưá»i. kỹ năng má»m là những kỹ năng có liên quan đến việc hòa mình vào, sống vá»›i hay tương tác vá»›i xã há»™i, cá»™ng đồng, tập thể hoặc tổ chức.

Kỹ năng má»m: Tìm hiểu khái niệm & tầm quan trá»ng cá»§a việc há»c kỹ năng má»m

Kỹ năng má»m (hay còn gá»i là Kỹ năng thá»±c hành xã há»™i) là thuật ngữ dùng để chỉ các kỹ năng quan trá»ng trong cuá»™c sống con ngưá»i như: kỹ năng sống, giao tiếp, lãnh đạo, làm việc theo nhóm, kỹ năng quản lý thá»i gian, thư giãn, vượt qua khá»§ng hoảng, sáng tạo và đổi má»›i...

Kỹ năng má»m khác vá»›i kỹ năng cứng để chỉ trình độ chuyên môn, kiến thức chuyên môn hay bằng cấp và chứng chỉ chuyên môn. Thá»±c tế cho thấy ngưá»i thành đạt chỉ có 25% là do những kiến thức chuyên môn, 75% còn lại được quyết định bởi những kỹ năng má»m hỠđược trang bị. Tìm hiểu thêm vá» những kỹ năng má»m dá»… mang lại cÆ¡ há»™i cho bạn

Kỹ năng má»m chá»§ yếu là những kỹ năng thuá»™c vá» tính cách con ngưá»i, không mang tính chuyên môn, không thể sá» nắm, không phải là kỹ năng cá tính đặc biệt, chúng quyết định khả năng bạn có thể trở thành nhà lãnh đạo, thính giả, nhà thương thuyết hay ngưá»i hòa giải xung đột. Những kỹ năng “cứng” ở nghÄ©a trái ngược thưá»ng xuất hiện trên bản lý lịch-khả năng há»c vấn cá»§a bạn, kinh nghiệm và sá»± thành thạo vá» chuyên môn.

Kỹ năng má»m khác kỹ năng sống?

Khi bạn quan tâm tá»›i các vấn đỠvá» kỹ năng, Ä‘iá»u đầu tiên và quan trá»ng nhất bạn cần nắm rõ là: Kỹ năng sống và kỹ năng má»m không phải là hai thứ khác nhau, và càng không phải là hai thứ giống nhau, mà kỹ năng má»m chính là má»™t phần cá»§a kỹ năng sống, hay kỹ năng sống bao gồm kỹ năng má»m và má»™t số kỹ năng khác.

Kỹ năng cứng là gì?
Kỹ năng cứng thưá»ng được hiểu là những kiến thức, Ä‘úc kết và thá»±c hành có tính chất kỹ thuật nghá» nghiệp. Kỹ năng cứng được cung cấp thông qua các môn há»c Ä‘ào tạo chính khóa, có liên kết lô-gich chặt chẽ, và xây dá»±ng tuần tá»±. Thá»i gian để có được kỹ năng cứng thưá»ng rất dài, hàng chục năm, bắt đầu từ những kiến thức kỹ năng cÆ¡ bản ở nhà trưá»ng phổ thông qua các cấp như: Tư duy hình há»c, tư duy ngôn ngữ-văn phạm, các hệ thống khái niệm lý thuyết cÆ¡ bản vật lý hóa há»c sinh há»c toán há»c... và những kiến thức kỹ năng này được phát triển dần lên các mức độ cao hÆ¡n, thông qua giảng dạy, thá»±c hành và tá»± há»c má»™t cách hệ thống.

Äối vá»›i các kỹ năng cứng, khả năng tá»± tìm hiểu toàn bá»™ gần như không thể, mà ngưá»i ta bắt buá»™c phải trải qua những giai Ä‘oạn có xây dá»±ng tính hệ thống cá»§a tư duy lô-gich và dá»±a trên "vai các nhà khổng lồ" Thông thưá»ng, vai trò cá»§a giáo dục chính thức đặc biệt quan trá»ng để hình thành kỹ năng cứng dần theo thá»i gian, cho tá»›i khi đạt tá»›i năng lá»±c tá»± há»c.

Vì quá trình rèn luyện dài, vất vả và Ä‘i kèm vá»›i những kỳ thi chứng minh khả năng Ä‘ã vượt qua các mức độ nhất định, các kỹ năng cứng được dành nhiá»u thá»i gian hÆ¡n kỹ năng má»m; và vá» tuần tá»± thá»i gian, thưá»ng được đầu tư trước khi sở hữu kỹ năng má»m trong cuá»™c sống.

Tầm quan trá»ng cá»§a kỹ năng má»m

Kỹ năng má»m ngày được chứng minh có ảnh hưởng lá»›n đến sá»± thành bại trong sá»± nghiệp và cuá»™c sống cá»§a má»™t cá nhân, tuy nhiên, tầm quan trá»ng cá»§a nó ít được giá»›i sinh viên và phụ huynh nhắc đến. Bạn là má»™t ngưá»i Ä‘ang có rất nhiá»u dá»± định và kế hoạch cho tương lai cá»§a chính bản thân mình và ngưá»i thân, kỹ năng má»m có thá»±c sá»± quan trá»ng đối vá»›i bạn ? Bạn có chuyên môn giá»i, Ä‘iá»u Ä‘ó Ä‘ã đủ để giúp bạn thành công? Bạn có biết chỉ 30% ngưá»i có IQ cao đạt được thành công trong cuá»™c sống? Tại sao thanh niên Việt Nam há»c rất giá»i trên ghế nhà trưá»ng nhưng khi tốt nghiệp Ä‘i làm vẫn chưa đạt được thành công như mong muốn?

Thá»±c tế cho thấy ngưá»i thành đạt chỉ có 15% là do những kiến thức chuyên môn, 85% còn lại được quyết định bởi những kỹ năng má»m hỠđược trang bị (theo Wikipedia). Những ngưá»i sá»­ dụng lao động coi trá»ng các kỹ năng “má»m”, bởi vì các nghiên cứu cho thấy chúng là má»™t nhân tố Ä‘ánh giá rất hiệu quả bên cạnh những kỹ năng công việc truyá»n thống hay còn gá»i là kỹ năng “cứng”. Má»™t cuá»™c nghiên cứu má»›i Ä‘ây cho thấy những tiêu chuẩn để Ä‘ánh giá con ngưá»i như sá»± tận tâm, tính dá»… chịu cÅ©ng là những nhân tố dá»± báo quan trá»ng đối vá»›i sá»± thành công trong nghá» nghiệp giống như khả năng vá» nhận thức và kinh nghiệm làm việc (theo BWPortal).

Những kỹ năng má»m quan trá»ng

1. Có sá»± tá»± tin, ý chí chiến thắng & Quan Ä‘iểm lạc quan

Tất cả chúng ta Ä‘ã từng nghe lá»i khuyên hãy nhìn cốc nước còn đầy má»™t ná»­a tốt hÆ¡n là nhìn nó Ä‘ã vÆ¡i Ä‘i má»™t ná»­a. Ở nÆ¡i làm việc, cách nghÄ© lạc quan này có thể giúp bạn phát triển trên má»™t chặng đưá»ng dài. Tất cả má»i cái nhìn lạc quan Ä‘á»u dẫn đến má»™t thái độ lạc quan và có thể là má»™t vốn quý trong môi trưá»ng làm việc, Ä‘ánh bại thái độ yếm thế và bi quan.

Chìa khóa để có má»™t thái độ lạc quan là bạn giải quyết má»™t sá»± trở ngại hay thách thức như thế nào khi gặp phải. Ví dụ, thay vì than phiá»n vá» khối lượng công việc gây stress, hãy nghÄ© vá» nó như má»™t cÆ¡ há»™i để thể hiện khả năng làm việc tích cá»±c và hiệu quả cá»§a bạn.

2. Kỹ năng làm việc nhóm

Bạn có khả năng làm việc tốt theo nhóm? Bạn Ä‘óng góp tích cá»±c và Ä‘ôi khi như kiêm vai trò là ngưá»i lãnh đạo?

- Các nhà tuyển dụng rất thích những nhân viên thể hiện được khả năng làm việc tốt trong tập thể. Hòa đồng vá»›i tập thể không chỉ có nghÄ©a là có tính cá»™ng tác mà còn thể hiện được khả năng lãnh đạo tốt khi có thá»i Ä‘iểm thích hợp.

- Có thể tá»›i má»™t lúc nào Ä‘ó, sá»± xung đột xuất hiện trong tập thể cá»§a bạn, hãy tá» ra chá»§ động dàn xếp. Khi bạn thấy tập thể cá»§a mình Ä‘ang bị sa lầy trong má»™t dá»± án, hãy cố gắng xoay chuyển tình thế, đưa cách giải quyết theo má»™t hướng khác. Và bạn làm gì nếu bình thưá»ng bạn không làm việc trong má»™t nhóm? Hãy cố gắng tá» ra sẵn sàng hợp tác trong công việc và thiết lập nên các mối quan hệ công việc vá»›i má»i đồng nghiệp nếu có thể. Há»c cách nói những Ä‘iá»u bạn nghÄ© như thế nào và thể hiện bằng ngôn ngữ cá»­ chỉ ra sao.

3. Kỹ năng giao tiếp

Bạn có phải là ngưá»i vừa biết nói chuyện, vừa biết lắng nghe? Bạn có thể chia sẻ những tình huống trong công việc và yêu cầu cá»§a mình vá»›i các đồng nghiệp, khách hàng… má»™t cách tích cá»±c và xây dá»±ng. Kỹ năng giao tiếp tốt là má»™t thế mạnh đối vá»›i bất cứ ai trong công việc. Giao tiếp là phương tiện cho phép bạn xây dá»±ng cầu nối vá»›i đồng nghiệp, thuyết phục ngưá»i khác chấp nhận ý kiến cá»§a bạn và bày tỠđược nhu cầu cá»§a bạn.

Nhiá»u Ä‘iá»u nhá» nhặt bạn Ä‘ã từng thá»±c hiện hàng ngày - có thể có những Ä‘iá»u bạn không từng nghÄ© đến lại có má»™t sá»± ảnh hưởng rất lá»›n tá»›i kỹ năng giao tiếp cá»§a bạn. Sau Ä‘ây là những Ä‘iá»u bạn nên lưu ý khi giao tiếp vá»›i những ngưá»i khác. Nói chung, bạn nên để ý tá»›i cách sá»­ dụng từ ngữ cá»§a mình để tạo ấn tượng vá»›i ngưá»i đối thoại. CÅ©ng đừng quên rằng má»™t trong những kỹ năng giao tiếp là biết lắng nghe.

Nếu bạn thiếu ngoại ngữ, bạn sẽ bá» lỡ cÆ¡ há»™i làm việc ở các công ty lá»›n. Nếu bạn thiếu bằng cấp, bạn khó thăng tiến ở những bậc cao hÆ¡n. Nhưng thiếu Kỹ năng giao tiếp, bạn sẽ bá» lỡ tất cả: cÆ¡ há»™i nghá» nghiệp, những mối quan hệ và cÆ¡ há»™i được chứng tá» bản thân mình kể cả trong công việc lẫn trong cuá»™c sống. Nếu bạn chưa thá»±c sá»± tá»± tin vá»›i việc ăn nói, diá»…n đạt và giao tiếp vá»›i ngưá»i khác, hãy tìm hiểu thêm vá» các phương pháp cải thiện kỹ năng này thông qua chương trình Ä‘ào tạo kỹ năng giao tiếp ứng xá»­.

4. Sá»± tá»± tin

Bạn có thá»±c sá»± tin rằng mình có thể làm được công việc này? Bạn có thể hiện thái độ bình tÄ©nh và tạo sá»± tá»± tin cho ngưá»i khác? Bạn có khuyến khích được má»i ngưá»i đặt các câu há»i cần thiết để Ä‘óng góp ý kiến xây dá»±ng? Trong hầu hết các trưá»ng hợp, khi bạn muốn gây ấn tượng vá»›i má»™t ai Ä‘ó, sá»± tá»± tin là má»™t thái độ rất hiệu quả. Trong khi sá»± khiêm nhưá»ng khi bạn nhận được lá»i tán dương là rất quan trá»ng thì sá»± thừa nhận thế mạnh cá»§a mình cÅ©ng quan trá»ng không kém. Hãy tin chắc rằng bạn có sá»± nhận biết và kỹ năng để có thể bày tỠđược sá»± tá»± tin cá»§a mình. Xem thêm bài viết: Làm sao để tá»± tin.

5. Kỹ năng tư duy sáng tạo

Bạn có thể thích nghi được vá»›i những tình huống và những thách thức má»›i? Bạn có sẵn sàng Ä‘ón nhận những thay đổi và đưa ra những ý tưởng má»›i?
Tính sáng tạo và lối suy nghÄ© thông minh được Ä‘ánh giá cao ở bất cứ công việc nào. Thậm chí công việc mang tính kỹ thuật nhất cÅ©ng Ä‘òi há»i khả năng suy nghÄ© thoát ra khá»i khuôn khổ. Vì vậy đừng bao giá» Ä‘ánh giá thấp sức mạnh cá»§a việc giải quyết vấn đỠtheo cách sáng tạo. Bạn có thể Ä‘ang phải làm má»™t công việc chán ngắt, buồn tẻ, hãy cố gắng khắc phục nó theo cách hiệu quả hÆ¡n. Khi má»™t vấn đỠkhiến ngưá»i ta phải miá»…n cưỡng bắt tay vào làm, hãy nghÄ© ra má»™t giải pháp sáng tạo hÆ¡n. Nếu không được, ít ra bạn Ä‘ã từng thá»­ nó.

6. Kỹ năng tiếp nhận và há»c há»i
Bạn có thể biến những lá»i phê bình thành những kinh nghiệm và bài há»c cho bản thân? Bạn có thể há»c há»i và tá»± phát triển để trở thành má»™t ngưá»i chuyên nghiệp?

Äây là má»™t trong những kỹ năng mang tính thá»­ thách nhất, và cÅ©ng chính là kỹ năng gây ấn tượng nhất đối vá»›i ngưá»i tuyển dụng. Khả năng ứng xá»­ trước lá»i phê bình phản ánh rất nhiá»u vá» thái độ sẵn sàng cải thiện cá»§a bạn. Äồng thá»i có khả năng Ä‘ánh giá, nhận xét mang tính xây dá»±ng đối vá»›i công việc cá»§a những ngưá»i khác cÅ©ng mang ý nghÄ©a quan trá»ng không kém. Hãy nhận thức xem bạn thá»§ thế như thế nào khi phản ứng trước những lá»i nhận xét tiêu cá»±c. Äừng bao giá» ném Ä‘á vào những lá»i phê bình mang tính xây dá»±ng mà không nhận thấy rằng ít nhất nó cÅ©ng có ích má»™t phần. Khi bạn đưa ra lá»i nhận xét vá»›i ngưá»i khác, hãy thể hiện sao cho thật khéo léo và chân thành. Cố gắng dá»± Ä‘oán trước phản ứng cá»§a ngưá»i nghe dá»±a vào tính cách cá»§a hỠđể có cách nói phù hợp nhất.

7. Thúc đẩy bản thân và dẫn dắt ngưá»i khác

Má»™t Ä‘iá»u rất quan trá»ng đối vá»›i nhà tuyển dụng là làm sao để biết được bạn có là ngưá»i năng động và hay đỠra các sáng kiến hay không? Äiá»u này có nghÄ©a là bạn liên tục tìm ra những giải pháp má»›i cho công việc cá»§a mình khiến cho nó hấp dẫn hÆ¡n thậm chí đối vá»›i cả những công việc mang tính lặp Ä‘i lặp lại. Sá»± sáng tạo có vai trò rất lá»›n trong việc thúc đẩy, nó khiến bạn đủ dÅ©ng cảm để theo Ä‘uổi má»™t ý tưởng vốn bị mắc kẹt trong suy nghÄ© và cuối cùng là bạn vượt qua được nó. Dẫn dắt những ngưá»i khác theo cùng má»™t hướng để đạt má»™t mục Ä‘ích chung, và ngưá»i lãnh đạo giá»i là ngưá»i có thể lãnh đạo được ngưá»i khác bằng chính tấm gương cá»§a mình.

8. Kỹ năng thiết lập và thá»±c hiện mục tiêu

Bạn năng động và sáng tạo trong việc giải quyết các vấn đỠchắc chắn sẽ nảy sinh trong quá trình làm việc? Bạn sẽ đảm nhận giải quyết công việc hay "nhưá»ng phần" cho ngưá»i khác? Ở công sở ngày nay, má»™t nhân viên tốt là má»™t nhân viên có khả năng kiêm nhiệm thêm má»™t số công việc khác, hay nhiá»u dá»± án cùng má»™t lúc. Liệu bạn có thể theo dõi được tiến trình cá»§a các dá»± án khác nhau hay không? Bạn có biết lá»±a chá»n để ưu tiên những việc quan trá»ng nhất không? Nếu có thể, bạn được gá»i là ngưá»i Ä‘a năng. Äừng than phiá»n rằng bạn phải làm thêm các công việc khác. Hãy thể hiện khả năng Ä‘a kỹ năng cá»§a bạn. Chắc chắn cái bạn nhận lại sẽ là rất lá»›n như kinh nghiệm hay các mối quan hệ má»›i.

9. Có cái nhìn tổng quan

Có cái nhìn tổng quan vá» công việc có nghÄ©a là có khả năng xác định được các yếu tố dẫn tá»›i thành công. Äiá»u này cÅ©ng có nghÄ©a là nhận ra các nguy cÆ¡ tiá»m ẩn và thá»i Ä‘iểm nó xảy ra. Ví dụ như bạn làm việc trong lÄ©nh vá»±c quảng cáo và phải xây dá»±ng má»™t chiến dịch để quảng cáo cho má»™t nhãn hiệu xà bông. Nếu nhìn má»™t cách tổng thể, bạn có thể nhận thấy rằng mục Ä‘ích không chỉ là bán được hàng, mà còn làm thá»a mãn và thuyết phục khách hàng vá» chất lượng sản phẩm. Thêm vào Ä‘ó, bạn còn phải tạo thêm giá trị cho công ty cá»§a bạn bằng cách chứng minh rằng tính sáng tạo độc nhất chỉ bạn má»›i có thể tạo ra.

Hình ảnh

Video clip

Fan page Facebook